ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعهی شهری با مدل تصمیمگیری چندمعیاری mcdm وgis (مطالعهی موردی: شهرستان ساری، استان مازندران)
نویسندگان
چکیده
هر سرزمین متشکّل از عوامل و عناصر متعدّدی واقع در سطح و یا نزدیک سطح زمین است که بهصورت انفرادی و یا ترکیبی، در مناطق مختلف با یکدیگر متفاوت هستند. عوامل و عناصر شکلدهندهی نواحی مختلف را منابع طبیعی و یا اکولوژیکی مینامند که شامل منابع فیزیکی و زیستی است و بهصورت منفرد و یا ترکیبی مورد بهرهبرداری انسان قرار میگیرند. استفاده از سرزمین، بدون در نظر گرفتن تفاوتهای اکولوژیک و پتانسیلهای محیطی، باعث پیامدهای ناگوار و تخریب محیط زیست میشود که درنهایت، منابع طبیعی را در معرض تهدید قرار داده و محیط را از توسعهی پایدار دور میکند. استان مازندران با تنوّع اکوسیستمهای مناسب و مساعد برای زیست انسانی و تنوّع جاذبههای طبیعی و چشماندازها و مناظر با ارزش زیستمحیطی، از مهمترین نقاط جمعیّتپذیر کشور است؛ از اینرو، رشد شهرها و سکونتگاههای روستایی و در پی آن سایر زیرساختها و تأسیسات انسانی مورد نیاز، ناگزیر از ارزیابی توان اکولوژیک کاربری مناسب و اختصاص پهنههایی از استان برای این نوع کاربری شده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین کاربری مناسب توسعهی شهری، بر اساس شاخصهای مدل ارزیابی توان اکولوژیک توسعهی شهری، روستایی و صنعتی ایران و با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیاری (mcdm) بر پایهی سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) در شهرستان ساری، استان مازندران گردآوری شده است. نتایج حاکی از آن است که از مجموعِ مساحتِ شهرستانِ ساری که در 1965 واحد اکولوژیک شناسایی شده است، 23/32713 هکتار به کاربری مناسب، 465/47668 هکتار به کاربری متوسّط و 399/275438 هکتار به کاربری نامناسب توسعهی شهری اختصاص دارد. در حال حاضر، پراکنش فضایی مراکز جمعیّتی شهرستان بیشتر در کاربری مناسب و متوسّط قرار دارد که از مهمترین دلایل آن میتوان به شیب کم، بافت خوب خاک، شرایط زهکشی مناسب و شرایط اقلیمی مساعد اشاره کرد.
منابع مشابه
ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعهی شهری با مدل تصمیمگیری چندمعیاری MCDM وGIS (مطالعهی موردی: شهرستان ساری، استان مازندران)
هر سرزمین متشکّل از عوامل و عناصر متعدّدی واقع در سطح و یا نزدیک سطح زمین است که بهصورت انفرادی و یا ترکیبی، در مناطق مختلف با یکدیگر متفاوت هستند. عوامل و عناصر شکلدهندهی نواحی مختلف را منابع طبیعی و یا اکولوژیکی مینامند که شامل منابع فیزیکی و زیستی است و بهصورت منفرد و یا ترکیبی مورد بهرهبرداری انسان قرار میگیرند. استفاده از سرزمین، بدون در نظر گرفتن تفاوتهای اکولوژیک و پتانسیلهای محیط...
متن کاملارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری با استفاده از مدل سیستمی (مورد:شهرستان ساری)
رابطهی انسان با زمین، در طی زمان، همواره دگرگونی و تحول را بهدنبال داشته است. این امر به نوبه خود بر نحوهی استفاده از اراضی شهری تأثیری تعیین کننده داشته است. از این رو، به منظور کنترل و هدایت رشد شهری بسیار حائز اهمیت خواهد بود که با شناسایی توان اکولوژیکی محیط، روند توسعهی آتی شهر هدایت و مدیریت شود تا کمترین آثار منفی زیست محیطی به عرصههای منابع طبیعی در پیرامون شهر ...
متن کاملتدوین الگوی ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری با بهره گیری از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) (نمونه موردی: شهرستان ساری)
امروزه با توجه به رشد روزافزون جمعیت شهرنشین و در پی آن گسترش شتابزده و لجام گسیخته شهرها، مسائل و مشکلات عدیدهای پیش روی جوامع بشری قرار گرفته است. از این رو، افزایش سطح سکونتگاه های شهری در محدوده شهرستان ساری نیز، بدون توجه به قابلیت ها و محدودیت های اراضی و فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری انجام میگیرد که هر روزه موجب نابودی سطح وسیعی از اراضی باارزش میشود. فرآیند ارزیابی تو...
متن کاملارزیابی تناسب کاربری اراضی از طریق مدل توان اکولوژیک در استان اردبیل با هدف آمایش سرزمین
آمایش سرزمین و استفاده صحیح و متناسب با ویژگیهای محیطی از منابع و دادههای طبیعی در سطح منطقه و کشور، از اصول اوّلیه و مهم توسعه پایدار به شمار میآید. در استان اردبیل نحوه استفاده از سرزمین، مخصوصاً در اراضی زیرکشت، بر اساس توان اکولوژیک صورت نمیگیرد. بنابراین، این مقاله بر آن است تا مقایسهای بین کاربری اراضی موجود و توان اکولوژیک در استان انجام دهد. در این بررسی نقشه کاربری اراضی از تصاویر م...
متن کاملارزیابی توان اکولوژیک توسعة شهری شهرستان تبریز با استفاده از مدل فرآیند تحلیل شبکه ای
برای رسیدن به توسعه پایدار داشتن برنامه ریزی با تکیه بر ارزیابی همه جانبه محیط طبیعی امری ضروری است. با توجه به اینکه محیط زیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده های انسان داراست ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته اصلی مطالعات زیست محیطی با پیشگیری بحران های موجود بستر مناسبی برای برنامه ریزی زیست محیطی فراهم می آورد. تحلیل قابلیت اراضی برای توسعه شهری یکی از اصلی ترین مقولاتی...
متن کاملارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری، روستایی و صنعتی شهرستان داراب
استفاده از روش هایی عقلانی و نظام مند در مدیریت منابع و استفاده بهینه از آنها بسیار مهم است. این روش ها باید به نحوی باشد که توان و پتانسیل سرزمین را در نظر بگیرد در غیر این صورت خسارات جبران ناپذیری به منابع و سرزمین وارد می شود. ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعة شهری، روستایی و صنعتی به این معنی است که توان سرزمین مورد نظر چقدر است. با توجه به بحران های زیست محیطی حاصله در شهرستان دارا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشهای جغرافیای انسانیناشر: مؤسسه جغرافیا
ISSN 2008-6296
دوره 43(77، پاییز 1390)
شماره 3 2011
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023